1978 was het jaar waarin het systeem van herkomstbenamingen boven de doopvont werd gehouden in de USA. De AVA’s zijn duidelijk afgebakende wijngebieden, American Viticultural Area’s. Californië kent verschillende van die appelaties. Het is ingedeeld in 6 grote regio’s met daarbinnen meerdere herkomstgebieden. Om aan zo’n AVA te beantwoorden moet minstens 85% van de druiven uit dat vastgestelde gebied komen. De staat Californië is groter dan pakweg Italië en kent zeer veel bodemsoorten en microklimaten. Die zijn dan ook de basis voor de opdeling van de verschillende AVA’s.
Via de inhammen van het gebergte aan de kust stromen koele oceaanwinden naar het binnenland. In de loop van de nacht en de ochtend worden hierdoor de overdag opgewarmde bodems afgekoeld. Daardoor rijpen de druiven trager wat zorgt voor een wijn met meer aromanuance. Deze verkoeling zorgt voor nevel en mist die bij de ochtendzon weer verdwijnen. Er is dus al een verschil tussen druiven in de vlakte en druiven op de heuvels en de bergranden. Voeg daar nog de al dan niet nabijheid van de zee, de hoogte, de expositie, de hellingsgraad, het microklimaat en de bodem aan toe en je hebt een lappendeken van verschillende wijngebiedjes met elk zijn eigen invloed op deze of gene druif.
Driekwart van de Amerikaanse wijnen komt trouwens uit Californië. Je vindt er peperdure topwijnen, karaktervolle terroirwijnen, geraffineerde wijnen, zwoele wijnen, koele wijnen, krachtige wijnen, zachte wijnen, fruitige wijnen, minerale wijnen, verzamelwijnen, toegankelijke wijnen en goedkope slobberwijnen. Ze moeten niet onderdoen voor Europese wijnen. En ze hebben er meer vrijheid in de wijnreglementering dan bij ons. Californische wijnen hebben hun eigenheid, hun bewogen doch boeiende verleden en een mooie toekomst.
Wil je graag meer weten over de geschiedenis van Calfornische wijn?
Ga hier naar het artikel of de podcast over de geschiedenis van Californische wijn.
Bij Oenotopia wilde we dat proeven. Een selectie van 7 wijnen geeft allesbehalve een totaalbeeld. Maar gelukkig wel de aanleiding om die geschiedenis, de invloed van het klimaat en de eigenheid van de vele AVA’s toe te lichten en stil te staan bij de herkomst en de kwaliteit van 2 witte en 5 rode Californische fijn vergiste druivensappen. “Here we go:”
In 1980 richtte de Nederlandse ex-autocoureur Bernardus (Ben) Pon een wijndomein op. Vandaag, na de dood van Ben in 2019, leidt Robert van der Wallen het wijngoed. De Bernardus Chardonnay Monterey County, die overigens ten tijde van Bill Clinton in het Witte Huis geserveerd werd, is gemaakt met druiven uit de Santa Lucia Highlands en San Arroyo Seco. Deels gefermenteerd in inox en Amerikaanse eikenhouten vaten, biedt deze 2020 jaargang een leuke start. Na het zicht op een blinkend en zuiver wijnoppervlak ruiken we witte bloemen, exotisch fruit, boter, vanille en iets kruidigs. We zijn ‘happy’ en proeven vervolgens frisse zuren in combinatie met een romige, fruitige, volle smaak die eindigt in een gemiddelde afdronk. Menig Oenotopia proever gaf dit een puike score.
In Santa Barbara vinden we de Zotovich Family Vineyard. Door de Oost-West orientatie van het kustgebergte vindt de koele oceaanstroom, en de bijhorende ochtendmist, hier vlot zijn weg naar de wijngaarden. Dat levert een trage rijping op van onder meer de Chardonnay van de geproefde 2021 wijn. Van deze wijn heeft de veelbelovende wijnmaker Ryan Deovlet slechts enkele vaten gemaakt. Dit is een goudkleurige wijn die een geurcomplexiteit biedt van hazelnoot, mandarijn, rijpe appel, abrikoos maar ook limoen. Dat laatste is ook waar je mond mee geconfronteerd wordt want hier krijg je speekselvormende topzuren zoals je die in piepjonge Puligny-Montrachet ook aantreft. De smaak heeft een enorme diepgang en is vol en gelaagd. Eindigen doen we met een zeer herkenbare mineraliteit in de afdronk. Deze Bourgogne stijl wijn heeft tijd en aandacht nodig en was erg verschillend van voorgaande wijn. Voor de ‘true lovers’.
Nog uit de fijne Santa Barbara AVA komt de Pinot Noir 2020 van Au Bon Climat. Deze ‘boutique winery’ is gestart in 1982 en zoekt eveneens naar de Bourgondische stijl in zijn wijnen. Dochter Isabelle en zoon Knox zetten het levenswerk verder van hun inmiddels overleden – en beroemde vader Jim Clendenen. Dit huis werd in 1989 en 1990 door Robert Parker tot ‘one of the best wineries in the world’ gerekend. We hebben het budget niet voor het topgamma dus proeven we de basiscuvée en deze is mooi, heel mooi. Prachtige aroma’s van aardbeien, bramen, anijs en kruidnagel stijgen tegelijkertijd op uit het glas. Bij het drinken treffen we een soepele wijn aan met een ragfijne fruitige smaak en een stijlvolle zuurondersteuning. Complex en toch complexloos. Meer moet dat niet zijn.
Corey Beck is de wijnmaker op het haast overal in de handel te vinden wijndomein van Francis Ford Coppola. Na 4 jaren renovatie was dit op de Tivoli tuinen geïnspireerde project klaar om wijn op de wereld te zetten. Meerdere assortimenten maken inmiddels deel uit van een totaalaanbod. De Director’s Cut Cabernet Sauvignon 2019 uit de grote Sonoma AVA moet er bij Oenotopia aan geloven. Naast de op de fles vermelde druif zit er ook nog 4% Petit Verdot in naast 3% Malbec, 2% Cabernet Franc, 2% Petite Syrah en 2% Syrah. Dat werd lekker geblend en gerijpt gedurende 15 maanden in Franse eik. Al snuffelend aan het glas menen we pruimen, bessen, cacao, specerijen, vanille en iets geroosterds te herkennen. Dat begint al goed. Na de zuren vooraan op de tong proeven we sappig fruit, zwoele, snoeperige smaken. Niet verfijnd wel lekker. Vlezig en vol is deze wijn met zijn rijpe en soepele tannine die eindigt in een gemiddelde afdronk. We vinden geen ander woord dan ‘sexy’ om deze wijn in 1 woord samen te vatten.
Bill Foley kocht in 2008 het wijnhuis dat einde 19de eeuw door een Italiaanse immigrant, Sebastiani, was gestart. We bevinden ons nog steeds in Sonoma en onze Bill is daar een pionier als het op Cabernet Sauvignon aankomt. Aan zijn druiven uit Lake County en Sonoma voegt hij nog een beetje Malbec en Merlot toe. Na een koude schilweking van 2 dagen start de vergisting in roestvrij staal waarna de wijn verder rijpt in Franse en Amerikaanse vaten. De 2021 is diep van kleur en schenkt ons een fijn luchtje dat herinnert aan zwarte bes, bramen, kokos, pruimen, vanille en van die lekkere paarse snoepjes. Terwijl de wijn in onze mond rondwalst noteren we ‘fraîcheur’, rijpe tannine en een goed gevulde smaak van fijn zwart fruit waar wat vanillepoeder op ligt. En dat allemaal in een goede balans. De afdronk is gemiddeld en de score bij de Oenotopia proevers was dat ook.
Iets helemaal anders schenken we in onze glazen met de Old Vines Zinfandel 2020 van Bogle Vineyard. De zesde generatie maakt hier inmiddels al wijn en deze komt van 60 tot 80 jaar oude wijnstokken uit Lodi en Amador aan de voet van de Sierra Nevada. Het diepgekleurde druivensap werd na fermentatie gedurende 7 maanden gerijpt op 2 jaar oude Amerikaanse vaten. In de neus was hij eerst wat gesloten maar walsen bracht redding en geurtjes van zoet rijp zwart fruit, zwarte pruimenconfituur, zwarte olijven, gerookt vlees met bijhorende kruiden. In de mond is de aanzet erg fris. Vervolgens bemerken we een ‘medium bodied’ wijn met veel doch mooi tannine waar een slaatje van fijn zwart fruit op ligt. Alles eindigt in een lange afdronk en als dit geen mooi voorbeeld van een goede Zinfandel is dan weten wij het ook niet meer.
Eindigen doen we met Dominus Estate. Haal de trompetten dus maar boven voor het iconische wijnoptrekje van Château Petrus eigenaar Christian Moueix. In de totaal niet geïrrigeerde Napanook wijngaard, ha ja in Napa Valley, waar generaal George Yount destijds de Wappo indianen doodleuk heeft uitgeroeid, groeiden de Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Petit Verdot druifjes voor deze Othello 2016. Hij rustte in vrede in Franse barriques gedurende 12 maanden. De wijn geeft ons impressies van cassis, cederhout, zwarte chocolade, specerijen en zoethout. Chocolade proeven we ook en dat samen met vanille en zwart fruit waar veel rijpe tannine doorheen zwemt op een luchtmatras van mooie zuren. De wijn is heel mondvullend maar heeft ook veel alcohol. Best goed maar zonder finesse dus trompetten zijn er volgens ons toch wat over.
Zie zo. We hebben de geschiedenis van Californische wijnen beluisterd. De analyse van het ‘terroir’ gemaakt. En enkele voorbeelden geproefd. Niet de absolute topwijnen want daar hebben we het budget niet voor. Wel een, volgens ons, representatieve selectie van wat Californië vandaag op wijnvlak biedt. Dat was interessant en boeiend. Plezant ook en leerrijk en gezellig want bij Oenotopia kan iedereen wijn proeven. Zin om ook deel te nemen? “Yes, you can”. “Just on the juste knopke klikken on de Oenotopia website”. Cheers!