Er zijn wel eens mensen die zeggen dat rosé geen echte wijn is. Ze baseren zich veelal op de goedkope zachtroze slobberwijntjes die op een zomers terras geserveerd worden. Niets is echter minder waar. Eerst en vooral verbetert de roséwijn zienderogen maar bovendien is rosé wel degelijk een drank die als een volwaardige wijn wordt gemaakt. Tijd dus om dat misverstand uit de wereld te helpen.
Vroeger maakt men rosé als men dacht dat de rode wijn toch niet zo goed zou zijn. Daar komt misschien het wat minderwaardige imago van roséwijn vandaan. Vandaag is rosé een wijn die in het verlengde van witte wijn zorgt voor frisheid en aangename aroma’s. In feite is rosé een lichte rode wijn die gekoeld geserveerd wordt als een witte wijn.
Algemeen kan men stellen dat de kleur van elke roséwijn bepaald is door de tijd dat de schillen van de blauwe druiven in contact zijn met het sap. Er zijn dus lichte en donker gekleurde roséwijen. Er zijn verschillende methodes om rosé te maken. Mengen van witte en rode wijn mag, behoudens in de Champagne, niet in Europa. Het gebeurt echter wel, zoals bijvoorbeeld de Duitse Rotling of Schillerwijn, maar dan mag er niet ‘rosé’ op het etiket staan.
Hierna de diverse manieren om rosé te maken:
- Directe persing: de blauwe druiven worden geperst en het korte contact van het sap met de schillen zorgt voor een lichte roze kleur. De rosé d’Anjou uit de Loire wordt bijvoorbeeld op die manier gemaakt. Het licht gekleurde sap wordt vervolgens gevinifieerd zoals een witte wijn. Ook in de Provence worden veel rosé’s op deze manier gemaakt.
- De korte inweking of ‘saignée’: de most bij het maken van rode wijn krijgt zijn kleur in het vat. Voor – maar ook tijdens de gisting laat de wijnboer wat van dat gekleurde sap uit het wijnvat lopen via een kraantje. Het voordeel is dat z’n rode wijn nu geconcentreerder wordt want het overblijvende sap blijft in contact met de schillen tijdens de gisting. Het afgetapte roze sap wordt gevinifieerd zoals witte wijn. Deze methode geeft krachtige rosé’s zoals die in de Tavel.
- Langer schilcontact door koude maceratie: in plaats van meteen te persen gaat men de druiven kneuzen zoals bij rode wijn en laat men de druiven in het sap staan waardoor dit de kleur van de schillen opneemt. Dit gebeurt op lage temperaturen zodat de most niet gaat gisten. Vervolgens perst men de druiven waardoor het resultaat roze sap is waar men wijn mee maakt. Spaanse roséwijnen worden vaak op die manier gemaakt.
Een leuke en leerrijke video over de manieren om rosé te maken is die van MW Jennifer Simonetti-Bryan die aan de hand van theezakjes laat zien hoe het werkt. Ze schreef ook een goed boek met als titel ‘Rosé wine: the guide to drinking pink’. Maar ook op het platform van Wine Folly wordt dit zeer aanschouwelijk en enthousiast uitgelegd en wordt rosé als een ‘pretty complicated wine to make’ omschreven.
Rosé wordt niet gemaakt om jaren te blijven liggen. De meeste van deze wijnen zijn op hun best als ze binnen 2 of 3 jaar worden gedronken. In de champagne mag men wel witte en rode wijn mengen en spreekt men van ‘rosé d’assemblage’. De andere methode is het maken van rosé champagne op basis van de ‘saignée’ methode. Ook rosé champagne wordt gemaakt om jong te drinken. Millesimé rosé champagne bestaat wel maar is zeldzaam.
Sommige roséwijnen kan je perfect serveren als maaltijd begeleider. De klassieke donkere roséwijnen bevatten veel smaak en zijn stevig qua structuur. Ze passen perfect bij varkensvlees, gegrilde vis en Aziatische gerechten. De lichte rosé’s uit bijvoorbeeld de Provence passen perfect bij tomaten, rauwe zalm, tonijn, geitenkaas en parmaham. Een roséchampagne bij zeevruchten, lichte pasta of een bereide kreeft is eveneens erg lekker.
Een lichte rosé is frisser en een donkere rosé heeft meer ‘body’. Zorg er wel voor dat je altijd begint met een lichte rosé en daarna een vollere. Andersom is lastig. De kwaliteit en diversiteit die er de laatste jaren wordt gemaakt is zeer goed. Dat maakt van rosé al lang niet meer het flesje dat je enkel in de zomer op een zonovergoten terras, vaak nog veel te warm geserveerd, drinkt. Rosé is een kwestie van stijl en van voorkeur, net zoals alle andere wijnen, en kan je het hele jaar door drinken bij tal van gelegenheden.
Denk je nu “het zal wel maar geef mij dan maar een lijstje van de beste rosé’s” dan kan je eens kijken naar de resultaten van de Global Rosé Masters. Een selecte club van Masters of Wine, Master Sommeliers en inkoopdirecteurs selecteert elk jaar de beste rosé’s ter wereld. De resultaten van de Global Rosé Masters 2020 staan online en kunnen je helpen om de beste rosé’s te kiezen.
Rosé wijnen geproefd bij Oenotopia
Domaine de la taille aux loups, Triple zero
Deze mousserende roséwijn is van cultfiguur Jacky Blot uit Montlouis sur Loire. Hij is gemaakt van de Gamay. Triple zéro staat voor ‘zéro chaptalisatie’, ‘zéro liqueur de tirage’ en ‘zéro liqueur de’expédition’. De wijn is vergist op oude eiken vaten en bleef 2 jaar ‘sur lattes’. In het glas vinden we een heldere zalmroze schuinwijn die geurt naar rood fruit, zoete kruiden, wat sinaasappel en rijpe witte steenvruchten naast gistgeuren. Fris en sappig in de mond met een mooie mousse.
Miraval, Provence, 2018
Nu Brad Pitt zijn Angelina aan de deur gezet heeft, is hij de enige eigenaar van dit Zuid-Franse domein dat het koppel had gekocht in samenwerking met de familie Perrin van château de Beaucastel. Deze door Wine Spectator ooit tot beste van de wereld uitgeroepen rosé (nou moe …) is zalmkleurig en valt op door zijn fruitkorf van aardbei en perzik met wat witte bloesems. Hij is gemaakt van Cinsault, Grenache, Roll en Syrah. De eerste 3 druiven ondergingen een directe persing terwijl bij de Syrah ‘saignée’ werd toegepast. Deze rosé smaakt sappig en moet het hebben van zijn frisse fruitigheid tot in de medium lange afdronk.
E. Guigal, Tavel, 2018
Tavel is natuurlijk een vaste waarde als het over rosé met veel karakter gaat. Deze rosé op basis van 60% Grenache, 15% Cinsault, 10% Clairette, 10% Syrah en 5% van nog wat overschotjes is intense roodroze van kleur. De neus geeft een snoeperige geur van rood fruit maar ook van bloemen. We proeven een mooi evenwicht tussen het karaktervolle mollige rode fruit en de frisse zuren. Bij een Oosters gerecht gaat dit zeker passen. Rosé met veel mogelijkheden!
Alois Lageder, Alto Adige, Lagrein rosé, 2018
Nog een donkere rosé. Van de alomgekende Alois Lageder. Deze biodynalische topper uit het Noorden van Italië serveert hier een ‘tuilé’ kleurige wijn gemaakt uit de directe persing van de Lagrein. Een speciaal geval misschien want de impressies van rood fruit worden gecounterd door een duidelijke minerale smaak. Een rosé voor de liefhebbers van strakke, frisse wijn. Ook specerijen en wat aardse geuren zijn merkbaar zowel bij het ruiken als bij het proeven van deze rosé die niet gemaakt is voor watjes.
Vaglio, Valle de Uco, 2018
Deze Argentijnse ‘terrasrosé’ vloeit voort uit de directe persing van Cabernet Sauvignon, Malbec, Pinot Noir, Torrontes en Shiraz. Veel kracht en rijpheid dus en dat merk je meteen. Fruit zoals aarbeien en kersen domineren in aroma en smaak. Na het walsen ook kruidige geuren en iets dat doet denken aan kruisbessen of groene paprika. Fris, fruitig en knapperig. Niet echt complex maar prima voor als we nog eens een echte warme zomer hebben.
Domaine de Terres Blanches, Sancerre rosé, 2019
Doe uw ogen dicht of schenk deze wijn in een zwart glas en je denkt na het proeven dat je een lichte rode wijn aan het drinken bent. De 9de generatie van de familie Saget heeft op dit domein een elegante rosé gemaakt op basis van de Pinot Noir. Kersen, rode bessen en perzik zijn de vruchten waar de fruitige aroma’s aan doen denken. Bij het proeven valt meteen de finesse van deze wijn op. Mooie zuren en een elegante fruitigheid vinden elkaar in een heerlijk evenwicht. De afdronk is redelijk lang.
Vina Tondonia, Rioja rosé, 2009
Dit haast mytische domein uit Rioja maakt een door Parker met 93/100 bekroonde rosé van 60% Garnache, 30% Tempranillo en 10% Viura. Het is niet dat we fan zijn van Parker maar we begrijpen wel waarom hij hier hoge punten aan geeft. Deze wijn met oudroze kleur heeft 4 jaar op houten vaten gerijpt en geeft ons een complex aroma van rode bessen, gedroogde aardbeien, leder, aardse geuren, sinaasappelschil en noten. We proefden 2 flessen van de slechts 14.000 gemaakt in deze jaargang en ontdekten in de smaak een zeer vineuze, evenwichtige, geëvolueerde, intense rosé die eindigt in een mooie lange afdronk. Gemaakt om traag en met enige concentratie van te genieten.
