Op de linkeroever van de Loire bovenop een heuveltop vinden we het dorp Sancerre. Het is meteen ook de naam van een van de meest bekende herkomstbenamingen in de Loire. Wat in de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw een grote witte wijn was, is nu door mindere kwaliteit en de opkomst van de nieuwe wereld veel van zijn pluimen verloren. Maar een bezoek ter plaatse en een proeverij van enkele familiedomeinen leert ons dat er vandaag veel moois aan betaalbare prijzen te ontdekken valt in Sancerre.
Het is zeker dat er in de tijd van de Romeinen al wijn gemaakt werd in Sancerre. In het dorp is er ook een Porte César maar er is geen bewijs dat Julius destijds daar ook aanwezig was. In de 10de eeuw bouwde graaf Thibault van Champagne een indrukwekkend kasteel op de heuvel. Het graafschap Champagne was een feodaal vorstendom van het toenmalige koninkrijk Frankrijk. Rond het kasteel stonden huizen en zo werd Sancerre echt als dorp bekend. Later werd het kasteel bewoond door lokale graven. In 1572 voerden de Hugenoten er, tijdens de godsdienstoorlogen, vele maanden strijd tegen de katholieke troepen van de koning. Een deel van het kasteel werd toen verwoest. In 1621 beval de koning om ook de rest af te breken om verder verzet te voorkomen. Daarom rest er nu nog enkel een van de torens. Tijdens de tweede wereldoorlog was Sancerre een commandocentrum van het verzet.
Nadat de Pinot Noir verwoest werd door de phylloxera ging men ook witte druiven aanplanten waaronder veel Sauvignon Blanc. De heuvels rond dit dorp, de ligging van de heuvelruggen en de kwaliteit van de ondergrond maakten, naast de goede bereikbaarheid via de rivier, van dit gebied al lang geleden een succesvol wijngebied. Tot vlak na WOII produceerde men in dit gebied vooral rode wijn met wat uitzonderingen in wit op basis van de Chasselas en de Sauvignon Blanc. Toen plots de nieuwe frisfruitige Sauvignon Blanc wijnen uit de streek populair werden in de Franse bistro’s, vonden ze ook hun weg naar de restaurants. En na 1975 tot aan pakweg 1990 was Sancerre de referentie als gastronomische witte wijn op wijnkaarten over heel de wereld.
In het Massif Central , waar de rivier ontspringt, is de Loire een klein bergbeekje. Ze wordt stroomafwaarts gevoed door vele zijrivieren. Zo’n 1000 km verder baant de Loire zich als een machtige rivier een weg doorheen het landschap. Pouilly-Fumé is de eerste appellatie die opduikt aan haar oevers in het wijngebied dat de naam van de rivier draagt. Aan de overkant ligt boven op een heuvel het dorp Sancerre. Hier buigt de rivier af en onderweg vinden we aan weerszijde van de oevers grote wijnregio’s. Dit zijn van oost naar west de Noordelijke Loire, Orléanais, Anjou-Saumur, Touraine en Nantais.
De gemiddelde hoogte van de heuvels rond Sancerre zijn tussen de 200m en de 400m hoog. De Sauvignon Blanc is heel goed geschikt voor het lokale terroir en is vandaag aangeplant in 14 gemeenten die rondom Sancerre liggen. Vaak op zuidgerichte hellingen. Het is een regio met veel agrarische activiteiten naast wijnbouw. In dit deel van het wijnland heerst een continentaal klimaat. Schade door voorjaarsvorst is een reëel gevaar. De meeste wijnen zijn gemaakt om jong te drinken maar er zijn ook bewaarexemplaren. Slechte zomers en te hoge opbrengsten zijn nadelig voor de Sauvignon Blanc die dan te weinig fruit en te groene aroma’s oplevert.
Er zijn 3 regio’s te onderscheiden in Sancerre. Het Westen wordt gedomineerd door klei en kalkgronden waar krachtige wijnen worden gemaakt. Iets verder naar het dorp Sancerre verandert de ondergrond naar kalkhoudende kiezel die zeer fijne wijnen oplevert. Rondom het dorp zelf vinden we vuursteen in de bodem en dat zorgt voor meer aromatische wijnen die langer kunnen blijven liggen. Witte Sancerre wordt zelden op hout gevinifieerd want de wijnen zijn op hun best dankzij het fruitige karakter zonder houtinvloed. Er wordt ook steeds meer rode wijn en rosé gemaakt al zijn die niet zo gekend. De sterrenstatus van Sancerre is wat uitgedoofd door de simpele wijnen die na het succes verhandeld werden. Witte Sancerre met de lokale bekend geitenkaas Crottin de Chavignol is een klassieker en moet je zeker eens proberen.
We proefden volgende wijnen:
Daniel Chotard, Sancerre Tradition, 2020, €16,00
In het dorp Reigny vinden we het 200 jaar oude familiedomein Chotard. Op de kalkgronden uit het kimmeridgien groeit de Sauvignin Blanc voor deze wijn met geuren van citrus en rijpe beer. Na het walsen wat indrukken van kruisbessen en verse boter. De zuren zijn mooi fris en de mondvulling gemiddels met een lichte minerale toets. Dit is mooie, fijne, ingetogen wijn die eindigt in een middellange afdronk.
Dominique & Janine Crochet, Sancerre Le Grand Chemarin, 2020, €19,00
In Bué vinden we een zuidgerichte helling op kalkrijke grond waar de vijfde generatie van deze familie een Sauvignon Blanc van oude wijnstokken maakt. De stijl van deze wijn is rijk en rijp met tonen van eerst citrus en varen maar daarna meteen een mooi aroma van perzik in een veld van witte bloemen. Frisse zuren en kruisbessmaken worden gevolgd door verse ananas. Een ronde volle smaak eindigt in een lang afdronk.
Anthony en David Girardn Sancerre Monts Damnes, 2020, €24,00
Deze Sauvignon Blanc komt uit een zeer steile wijngaard waar alles met de hand gebeurt. Hij heeft de reputatie van een grand cru en de twee broers maken er op hun kleine domein een wijn die meteen doet denken aan groene appel en frisse kruiden in een kom met volle room. Heerlijke frisse wijn die medium-bodied is en opvalt door de lichte zoute minerale toets net voor de lange afdronk. Men zegt dat Crottin de Chavignol hier uitermate goed bij past al waren oesters het eerste waar ik zelf aan dacht.
Berthier, Sancerre rosé, 2020, €16,00
Grootvader, vader en twee zonen werken zoveel mogelijk op biologische wijze in dit wijnhuis ten Noorden van het dorp Sancerre. Deze rosé op basis van Pinot Noir kleurt zalmroze en ruikt naar pompelmoes, framboos en wit fruit. In de mond valt meteen de frisse knapperige smaak van rood fruit op die heel verleidelijk is doch eindigt in een wat korte afdronk. Veel drinkplezier al duurt het niet lang en heb je een nieuw slokje nodig om weer te genieten.
Daniel Reverdy, Sancerre, 2019, €15,00
In het dorp Verdigny wordt hier met de handgesorteerde opbrengst van 45 jaar oude Pinot Noir stokken een rode wijn gemaakt die meteen met de deur in huis valt. Een rijpe geur van aardbeien springt als het ware uit het glas en wordt gevolgd door al evenveel rood fruit bij het proeven. De tannines zijn rijp, de mondvulling gemiddeld en de zuren in balans. Evenwichtig van stijl maar wel alleen door het rode fruit getypeerd tot in de gemiddeld afdronk.
Matthias en Emile Roblin, Sancerre Origine, 2019, €19,00
De 2 broers en hun echtgenotes Annick en Angélique zijn al de vierde generatie in dit wijndomein. Samen maken ze deze Pinot Noir die in houten foeders van 600l wordt opgevoed. Voor het walsen ruiken we aardbeien en rode bessen en na het walsen wordt dit aangevuld met zwarte kersen, tabak en een beetje peper. Complexiteit durven we dat noemen. De stevige zuren en de vele rijpe tannine zijn geïntegreerde met het fijne fruit. Fijn is dus de conclusie van deze wijn die je in deze kwaiteit voor deze prijs in de Bourgogne heel lang ga mogen zoeken.
Lucien Crochet, Sancerre La Croix du Roy, 2017, €20,50
In Bué treffen we de tweede generatie aan van dit 35ha tellende wijnbedrijf. De Pinot Noir die we proeven verbleef 23 maanden in inox en biedt ons nu een wijn met een mooie kersenrode kleur die ruikt naar rood fruit, kruiden en rood vlees. De tannine is mooi van kwaliteit en merkbaar aanwezig wat ook gezegd kan worden van de zuren. Het fuit had misschien iets meer geconcentreerd mogen zijn dan was de warmte van de alcohol minder opgevallen zoals ook de peperige afdronk.