Een nieuw jaar is begonnen. Gezien kalenderjaren vermeld worden op wijnetiketten mogen we ook spreken van een nieuw wijnjaar. De ene helft van de aardbol heeft de wintersnoei al zo goed als achter de rug terwijl de andere kant uitkijkt naar de oogst. Het afgelopen jaar was bewogen en ook 2023 zet zich allerminst slaapverwekkend in. Iedereen een fantastisch wijnjaar wensend, kijken we bij Oenotopia naar wat er rondom ons in het wijnwereldje gebeurt en delen we hier de wijntrends voor 2023.
Betaalbare kwaliteit
Covidbeperkingen, energiekosten en oorlogstijdingen maken ons niet vrolijk. Tijd dus om te genieten als het kan en mag. Met de televisie uit, de verwarming een graad of twee lager en de corona-testkit binnen handbereik gaan we op zoek naar betaalbare kwaliteit. Wat minder drinken maar wel iets dat de moeite waard is. Maar nog liever betaalbare ontdekkingen doen. Mooie wijnen voor zachte prijzen. Zeker nu gestegen grondstofprijzen en hogere loonkosten wegen op de kostprijs van een fles wijn, willen we met ons budget waar voor ons geld. Los van de geëffende paden op zoek naar goede wijn aan een (h)eerlijke prijs. Kuifje in wijnland op zoek naar die fles die je wijnvrienden blind proevend in extase brengt om vervolgens van hun stoel te vallen als ze horen wat hij heeft gekost. De klassieke wijnlanden bieden heel wat betaalbare kwaliteit als je op zoek gaat. Nieuwe wijngebieden van ver of dichtbij zijn meer dan ooit bronnen van kwalitatieve vernieuwing.
Kennis op maat
De hoeveelheid informatie die een mens dagelijks te verwerken krijgt die bereikt stilaan zijn grenzen. Wijnliefhebbers hebben geen zin in opdringerige journalisten, wijnsnobs, gladde wijnverkopers of dikke boeken. Kennis op maat van het niveau en de wensen van eenieder is de toekomst. Ook in wijn. Laagdrempelige cursussen scoren goed, proeverijen gecombineerd met een ander event lokken geïnteresseerden en digitale communicatiekanalen ontsluiten heel wat wijnbronnen aangepast aan de consument. Inspiratievolle wijnproefevents, culinaire ontdekkingen met wijn, uitzonderlijke combinaties van wijn met mode, kunst of architectuur lokken veel publiek. En in enkele muiskliks maken binnenblijvers hun eigen wijnnieuws . Instagram heeft een heel hoog wijnbereik en steeds meer podcasts vinden hun weg naar de oren van de wijnamateur. Applicaties om wijnen te beoordelen of te zoeken maar ook webinars, mooi vormgegeven infographics, wijnvideo’s en privé proefsessies laten ons toe om over aangepaste wijninformatie te beschikken wanneer we dat wensen.
Betere bubbels
Twintigers en dertigers zijn ‘into bubbles’. En ook de wat oudere mensen openen niet alleen bij feesten een fles schuimwijn. En zeg maar gerust champagne. Als we met of zonder reden feesten dan mag het best goed zijn. Dat merken ze ook in de Champagnestreek. Niet alleen het gebottelde aantal flessen verhoogt maar ook het wijnareaal breidt uit. Soms zeer tegen de zin van de gevestigde waarde. Want men wil het kwaliteitsniveau en de bijhorende prijsstelling hoog houden. Op de voet volgen de betere cava’s, franciacorta’s en sekts. Zeker als ze erin slagen om hun verhaal over te brengen. Ook in onze lage landen vinden we steeds betere parelwijnen met dank aan, al klinkt dat wat raar, de klimaatopwarming. Met name in België slepen diverse wijnhuizen prijzen weg voor hun bubbels. En als er een land is waar elk moment goed is om bubbels te openen dan is het hier wel.
Cool climate
Pakweg 30 jaar geleden steeg het alcoholgehalte in de wijnen. Druiven werden op advies van internationale wijnmakers wat later geplukt zodat ze aan een optimale fenolische rijpheid vergist konden worden. Later plukken betekent dus wat meer suikers en dus na gisting wat meer alcohol. Waar vroeger 12,5% alcohol in de wijn normaal was, zou dit gaandeweg opschuiven naar 14% en zelfs meer toen ook de wijnen uit de zeer zonnige nieuwe wereldlanden hun weg naar onze wijnwinkels vonden. Robert Parker’s voorliefde voor houtaroma’s gaf deze warme rijke wijnen nog de nodige dosis vanille en gebrande toetsen. Volle, fruitige, rijke, sappige, warme wijnen waren tot zo’n 10 jaar geleden de norm. Maar “trop is te veel” en de opwarming van de aarde met zijn soms tropische zomers verhoogt het suikergehalte in de oogst nog. De tegentrend is dus wijnen van druiven uit koele gebieden. Wijnvelden op hoogte waar de nachten fris zijn, wijnstokken die verkoeling krijgen van oceaanstromen of die niet naar het zuiden gericht zijn. En ook wijnen uit gebieden waar het vroeger doorgaans te koud was om wijn te maken. Nu willen we genietbare, ‘crispy’, evenwichtige, koele wijnen uit ‘cool climates’. De wijnen zijn frisser van stijl, vlotter te drinken en zakken terug naar de meer verteerbare alcoholgehaltes van zo’n 40 jaar geleden. En dat in een werelds aanbod zoals we het voorheen nooit zagen.
Authenticiteit
Met een beschikbaarheid aan informatie die zijn gelijke in de geschiedenis niet kent, maak je haast niemand nog iets wijs. Verkooppraatjes die bestaan uit halve waarheden, wijnmerken zonder inhoud of wijnen zonder aantoonbare herkomst verkopen steeds minder. Naast het gemak waarop we ons kunnen informeren is het vooral in tijden van onzekerheid dat we opzoek gaan naar het verhaal, het ontstaan, het waarom, het hoe en wie achter de wijn. Wijnen en wijnboeren die uitstralen waar ze voor staan, zijn in zwang. De authenticiteit kan velerlei bronnen hebben. Ontstaansgeschiedenis en familieverhalen zijn sterke factoren. De visie over wijn maken en zijn impact op de mensheid ook. Lokale technieken en lokale druiven hebben een heel hoog authenticiteitsgehalte. Net als de terroirkenmerken van een gebied of de bijzonderheden van een herkomstgebied. De oprechte ‘storytelling’, op welke manier dan ook, spreekt mensen aan. De interesse wordt gewekt en als de wijn smaakt dan leidt authenticiteit al snel tot trouwe klanten die een band hebben met het verhaal.
Duurzaamheid
Als iedereen er de mond vol van heeft, is het dan nog een trend? Dat is afhankelijk van waar je dat bekijkt en op welk niveau je dat beoordeelt. Uiteraard is elke economische sector overtuigd bezig met duurzaamheid. Ook de wijnmarkt dus. Maar soms met verschillende snelheden. Wijnboeren in vochtige klimaten kunnen niet zo gemakkelijk hun oogst overlaten aan de grillen van de natuur. Andere gebieden hebben dan weer minder toegang tot technieken om minder grondstoffen, energie of hulpmiddelen te gebruiken. We zien algemeen wel een zoektocht naar meer duurzame productietechnieken, minder transport, minder ziektebestrijdingsmiddelen en minder verpakking. Kijk dus uit naar vervangers voor glas, lichtere flessen, bottelen in de doelmarkt, lager energieverbruik, toepassing van de zwaartekracht, natuurlijke methoden om insecten te weren of de grondkwaliteit te verbeteren, alternatieve transportmiddelen, minder waterverspilling, … . Biologische wijnbouw, biodynamische wijncultuur en natuurwijnen zijn hier dan ook uitingen van. Helaas worden deze laatste termen soms onterecht ingezet als marketingtermen om zich af te zetten tegen traditionele wijnen. Een zeer duurzaam wijnbedrijf kan verantwoord zijn wijngaarden beheren zonder biologisch te telen of natuurwijnen op de markt te brengen. Andersom zijn er gebieden die erg gemakkelijk natuurwijnen kunnen maken die vervolgens bijvoorbeeld in zware glazen flessen duizenden kilometers in een vliegtuig afleggen. Duurzaamheid krijgt heel veel aandacht maar ook de communicatie daarover verdient dat.
Gezondheid
Er zijn talrijke studies over de effecten van wijn op onze gezondheid. Te veel wijn is niet goed en een kleine hoeveelheid zou goed zijn gezien de ontstekingsremmende werking van resveratrol als antioxidant in rode wijn. Momenteel is er een grote beweging naar wijnen, en overigens ook andere dranken, zonder alcohol. Echter, wijnen die nooit alcholcol gehad hebben, zijn in feite geen wijnen. Kortom, we spreken dus over wijnen waar de alcohol terug wordt uitgehaald door omgekeerde osmose, vacuumdistillatie of verhitting. Echt goede exemplaren hebben we nog niet geproefd maar ze spelen dus wel in op de gezellige beleving van wijn zonder de nadelige effecten van een te alcoholconsumptie. Vegan is een andere subtrend met gezondheid als basis. Gezondheid van de planeet en zijn dieren maar ook gezondheid van het eigen lichaam maken dat de vraag van veganisten naar dit type wijn exponentieel doet toenemen. Overheden nemen wijn ook in het vizier en overwegen extra regels op vlak van verplichte vermeldingen op wijnetiketten. Gevaren voor zwangere vrouwen, vermelden van details over ingrediënten en mogelijke gevaren voor kanker bij misbruik van alcohol zijn de thema’s die de Europese Commissie op de agenda gezet heeft.
Wijnbedrijven hebben er belang bij om op deze trends in te spelen. Toch zijn trends maar indicaties van wat vandaag vastgesteld wordt als men aandachtig naar de wijnmarkt kijkt. Het is interessant om naar trends te kijken en professionals kunnen ze gebruiken om op elk moment van hun verkoopproces de communicatie met de klant op punt te zetten of hun aanbod aan te passen. Wij bij Oenotopia vinden het leuk om er over na te denken, mensen en bedrijven te inspireren en proefondervindelijk vast te stellen wat dat betekent in ons glas.