Merlot. Ik vind er niks aan. Merels wel, die vinden deze druif heel lekker. Daarom kreeg deze druif vroeger in Frankrijk de naam ‘Merlau’. Merels zijn dan ook niet veeleisend. Als het maar zoet, zacht en lekker is. Dat vindt helaas ook de meerderheid van de horeca-uitbaters bij de selectie van hun huiswijn. Is er dan echt geen betere Merlot te vinden? Ik zet mijn vooroordeel opzij en ga op zoek samen met de proevers van Oenotopia.
Madeleine noire des Charentes en Cabernet franc zijn de ouders van Merlot. ‘Le Merlau est un des meilleurs cépages de la région’ schreef een ambtenaar uit de streek van Bordeaux in 1784. Naast Merlau hanteerde men toen ook nog de namen Plant Médoc, Sémillon Rouge, Béguey, Picard, Alicante of Crabutet Noir voor deze druif. Nochtans stond Merlot lange tijd niet echt bekend voor zijn specifieke smaak maar werd ze beschouwd als een wat inferieure druif in een blend met andere soorten.
Toen Vlaamse wijnbouwers amper aan grote Bordeauxwijnen van de linkeroever geraakten door de dominantie van vooral Engelse handelaars, stortten ze zich op de beste wijnen van de rechteroever met overwegend merlot. Het begin van het grote succes van Pomerol en Saint-Emillion. Zeker in Vlaanderen. Ik herinner me nog goed mijn kindertijd met steevast de gebraden rosbief vergezeld van Saint-Emillion op zondag. Bordeaux palmt dan de wijnwereld in en merlot duikt op in zowat elk wijnland.
Niet zo moeilijk te verbouwen en een niet zo gecompliceerde smaak zijn de pijlers van dat internationale succes. Merlot kan door zijn lage zuurgraad ook goed gecombineerd worden met vele gerechten. Daarom snap ik ze wel hoor die restaurantuitbaters. Zijn zachte, soepele smaak is perfect voor beginnende wijndrinkers. Meestal proef je volfruitige aroma’s van kersen en pruimen aangevuld met een hint van chocolade. Tannine is doorgaans erg rijp waardoor er letterlijk niets in de weg zit bij het proeven.
Vaak vind ik dat wijn van merlot een simpele fruitige geur heeft zonder meer. Lage zuren en soepele tannine geven ruimte aan diezelfde fruitsmaak. En dus vind ik dat te eenvoudig, te weinig diepgang, te weinig spanning, te weinig structuur. Ja, ik vind er niks aan. Maar er moet toch merlotwijn zijn met complexe aroma’s, met een fruitsmaak die in evenwicht is met frisse zuren en edele tannine, met een verfijnde lange afdronk en zelfs met bewaarpotentieel? Ik ga op zoek, laat mijn vooringenomenheid los, en proef.
Vele merlots later heb ik een selectie van 7 wijnen. Allemaal topwijnen en toch verschillend van stijl. Want ik heb niet gezocht naar mijn eigen smaak doch wel gelet op complexiteit, gelaagdheid, finesse en afdronk. Dat levert verschillende merlotwijnen uit diverse wijnregio’s. Allemaal zijn ze, volgens mij, heel erg goed en in schril contrast met wat je hier meestal in het glas krijgt. Elke wijn maakt met zijn eigen karakteristieken kans om als allerbeste merlot gekozen te worden bij Oenotopia. Ik kies namelijk niet alleen maar vraag de 29 proevers, na een vakkundige bespreking, de wijnen te quoteren op 10.
Blind proeven, bespreken en scoren op 10 punten is wat we met die 7 merlot-toppers aanvangen. Prijzen blijven ook geheim tot na de eindscores. Er wordt geroken, geproefd, geslurpt, gespuwd en geslikt. Vervolgens geanalyseerd, afgewogen, heroverwogen, toegelicht en gescoord. Op zoek naar wat wij de ‘magistrale merlot’ noemen. Een selectie van – en door enthousiaste wijnliefhebbers. Ik weet het, niet voor elke horeca ondernemer maar dat was niet de bedoeling. Alhoewel er 3 wijnen bij zijn die perfect haalbaar zijn. Merlot, ik vind ‘m eigenlijk wel interessant. Al kost het even wat moeite.
Hier onze proefselectie met telkens de Oenotopia score die het gemiddelde is van alle punten op 10 gegeven tijdens de proefsessie.
- Vignes d’Oc, Merlot, IGT Pay’s d’Oc, 2022
Donkere wijn met glanzend oppervlak en paarse rand. Geuren van blauwe bes, bramen, bloemen en aalbessenconfituur. Frisse zuren, afgeronde tannine, sappige fruitsmaak. Heel goed in balans. Kruidige toets in de gemiddelde afdronk.
€8,00
Oenotopia score 6,59/10.
Heerlijke merlot waar veel klanten in de horeca erg blij mee zouden zijn.
- Château du Domaine de l’Eglise, Pomerol, 2021
Donkere wijn die spiegelt en ruikt naar cassis, bramen, vanille, koffie, chocolade, kruiden en pruimen. Expressief meervoudig geurgeheel. Hoge zuren, rijpe tannine die duidelijk aanwezig is en volfruitige smaak van zwart fruit. Beetje strenge koele stijl maar het fruit is rijp en dat geeft een mooi evenwicht. Gemiddelde afdronk. €43,00
Oenotopia score 7,24/10.
Volle, klassieke wijn met veel sappig fruit.
- Van Loggerenberg, Break a leg merlot, Stellenbosch, 2022
Donker van kleur met paarse rand. Zwart fruit, pruimen, chocolade, snoepjes en vanille in de neus. Sappig lekker fijn fruit in de mond waar de zuren het hoge alcoholgehalte wat temperen en de vlezige tannine structuur geeft. De zon in het glas met nog een gerookte toets er bovenop.
€15,00
Oenotopia score 6,94/10
Zonnige heel goed gemaakte merlot aan een mooie prijs.
- Barone Ricasoli, Casalferro, IGT Toscana, 2020
In aanvang gesloten neus maar na enthousiast walsen impressies van zwarte bessen, kreupelhout, balsamico, vanille, rijpe pruimen, zwarte kersen en koffie. Heerlijke fraîcheur en zeer rijpe aanwezige tannine met een smaak van heel elegant fruit en een snuifje vanille. De afdronk is lang en heeft een lichte mineraliteit. Nu reeds te drinken maar zeker bewaarpotentieel.
€52,50
Oenotopia score 8,47/10 Magistrale Merlot Oenotopia 2025
Ragfijne frisse genietwijn voor nu of over enkele jaren. Duur maar top.
- Château Peyrou, Côtes de Castillon, 2019
Donkere wijn die zich moeilijk vrijgeeft en dan doet denken aan zwarte bessen, bramen, zoethout en chocolade. Veel zuren, veel tannine en veel zwart fruit. Full bodied stijl waar alles in balans is al valt het hout nu wel erg op. Misschien nog wat tijd nodig? Gemiddelde afdronk.
€18,50
Oenotopia score 7,41/10
Even laten liggen en over een paar jaar opnieuw proeven want wie weet een hele goede klassieker aan een eerlijke prijs.
- Can Rafols dels Caus, Caus Lubis merlot, Penedès, 2006
Donkere wijn met bruin randje. Duidelijke evolutiegeuren die doen denken aan gekookte kolen, geconfijte pruimen, olijven en chicorei naast rood gekookt fruit, zwarte bessen, koffie, drop, peperkoek en kruiden. Oude wijn en dus anders. De smaak is nog fris en geeft fijn fruit vermengd met de tertiaire smaken. De rijpe tannine is hiermee mooi verweven. Voor de liefhebbers.
€44,40
Oenotopia score €7,26
Te drinken en op zoek naar de bijzondere aroma’s van oude wijn. Boeiend!
- Petrolo Galatrona, Val d’Arno di Sopra, 2020
Intens gekleurde donkere merlot met paarse randen. Hij geeft geurindrukken van kersen, vanille, rode bessen, bramen, pruimen, koffie en kruiden. Complex neus. Haast edele tannine in harmonie met veel zuren en sappig fijn fruit met kruidige nasmaak. Ook vanille in de smaak die de aandacht vestigen op de goed merkbare houttoets. Karafferen of laten liggen is zeker nodig. Prachtige evenwichtige wijn maar nog gefaseerd en te jong. Lange afdronk.
€109,00
Oenotopia score 7,18/10
Elegante bewaarwijn die nu echter in een moeilijke fase zit en dus nu al dat geld niet echt waard.
De San Francisco Chronicle Wine Competition is ook voorbij en daar werden volgende 3 merlots als de beste beoordeeld.
